De 5G frequentieveiling in Nederland is opnieuw uitgesteld. De veiling had vorige maand plaats moeten vinden. KPN, T-Mobile en Vodafone willen de 3,5 GHz frequentieband graag gebruiken voor 5G, alleen dit is nu niet mogelijk. Het Nationale Frequentieplan dat beschikbare brandbreedte toewijst, werkt namelijk niet. Op dit moment zitten providers, satellietstations, lokale vergunninghouders en de netwerken van bijvoorbeeld de Rotterdamse haven en Schiphol, elkaar op de 3,5 GHz frequentiebanden in de weg. Het ministerie van Economische Zaken moet nu het frequentieplan herzien en een onafhankelijke adviescommissie zal met alle belanghebbenden in gesprek moeten gaan.
Er wordt al twee jaar 5G aangeboden door de providers via een lagere frequentieband (700 MHz), in deze frequentie band is er een beperkte ruimte en merkt u weinig verschil met 4G/4G+. Er is echt meer brandbreedte nodig voor hogere snelheden, rond de 3,5 GHz is 300 MHz beschikbaar voor nationale netwerken. In theorie zijn er dus blokken van 100 MHz beschikbaar voor de drie landelijke providers. In dit artikel gaan we in op de verschillende redenen die ervoor zorgen dat de frequentie veiling wordt uitgesteld.
Inmarsat gebruikt de 3,5 GHz frequentieband voor noodsignalen
De 3,5 GHz frequentieband is nu al erg druk, in Burum zit satellietprovider Inmarsat, daar wordt de 3.5 GHz frequentieband gebruikt voor het luisteren naar noodsignalen van het internationale scheepverkeer. Inmarsat werd altijd ‘beschermd’ door het interceptiestation van de inlichtingendiensten. De AIVD en MIVD luisteren in Burum namelijk satellietverkeer af en daarom mocht geen enkel netwerk in het noorden op die frequentie storen. Dit interceptiestation verhuist 1 september naar een geheime locatie in het buitenland en vandaar krijgt het noorden ruimte voor 3,5 GHz ten behoeve van 5G.
Lokale private netweken zorgen voor gatenkaas
Naast de 5G puzzel in het noorden maken de drie landelijke providers zich ook zorgen over lokale, private netwerken, kleinere partijen zoals gemeentelijke overheden en bedrijven, die een vergunning hebben tot 2026 om diensten aan te bieden in de 3,5 GHz frequentieband. Hierbij kan je denken aan breedbandinternet, een mobiel netwerk als vervanging voor kabel of glasvezel of draadloze bewakingscamera’s. De drie grote providers moeten nu om elk lokaal netwerk cirkels gaan trekken om zo te markeren wat verboden gebied is, dit zorgt voor gatenkaas. Om dit probleem op te lossen gaan de steden aankomende tijd van frequenties wisselen, dit brengt alleen wel aanzienlijke kosten met zich mee en gaat het nog wel een tijdje duren voordat deze migratie is uitgevoerd.
De frequentieverdeling zorgt voor ontevredenheid
Zoals we eerder hebben vastgesteld gaat 300 MHz van de 3,5 GHz frequentieband naar de drie landelijke providers, verder gaat 100 MHz naar private netwerken, die 100 MHz is wel opgeknipt in twee blokken van 50 MHz, aan weerszijden van de nationale providers. in deze brandbreedte moeten grote onderneming zoals Schiphol of containerterminal operator ECT opereren. In de Rotterdamse haven is er ontevredenheid over de ruimte voor private netwerken, ze hebben liever 100 MHz aaneengesloten brandbreedte. Dit heeft technische voordelen, frequentieblokken die grenzen aan lokale netwerken hebben namelijk meer aanpassingen nodig, het opknippen van de private blokken is niet gewenst bij de meeste partijen en is een van de factoren van waar de 5G frequentie veiling is uitgesteld.
Netwerken moeten rekening houden met elkaar
Voor providers is het gunstiger om een netwerk te maken met een paar krachtige antennes, maar deze ‘blazen’ al snel te ver en kunnen voor storingen zorgen. Veel kleine antennes werken nauwkeuriger, dit is wel duurder en vergt meer onderhoud. In zenders worden altijd marges ingebouwd, dit wordt gedaan om naburige netwerken uit elkaar te houden. Het stukje niemandsland wat tussen de netwerken inligt gaat ten koste van de beschikbare brandbreedte, door zenders af te zwakken of ergens anders op te richten, hou je rekening met je buren. 5G-netwerken synchroniseren ook onderling, zodat ze elkaar niet in de weg zitten. Tussen de nationale providers en lokale netwerken zit een verschil tussen synchronisatie, de nationale providers zijn ingesteld op gebruikers die meer data downloaden dan uploaden. Maar veel bedrijfstoepassingen zijn ingesteld op meer uploaden, zoals camerabewaking, dit maakt het afstemmen tussen publieke en private netwerken moeilijk.
Het netwerk kan verstoringen veroorzaken
Ook op lange afstand onder de juiste omstandigheden kunnen radiosignalen in dezelfde band elkaar storen, zo kan het Duitse 5G net storingen veroorzaken in de satellietontvangst van Friesland. Zo werd er ook in de VS door luchtvaartmaatschappijen begin dit jaar alarm geslagen, de uitrol van 5G zou de werking van hoogtemeters van vliegtuigen verstoren.
De toekomst van 5G
Al hoewel de aanpassingen in het initiële frequentieplan werden afgedwongen door Inmarsat, ging de adviescommissie de laatste maanden met allerlei belanghebbende in gesprek. De commissie bracht in mei advies uit over het Inmarsat vraagstuk, Inmarsat wordt verzogd om naar Griekeland te verhuizen, zolang deze locatie nog niet klaar is, beschikt het satellietbedrijf over een beperkte ruimte (80 Megahertz) om zijn activiteiten voort te kunnen zetten. De 5G frequentie veiling vind plaats 1 december 2023, de providers geven aan dat de landelijke uitrol van 5G pas na 2026 economisch haalbaar.
Voor meer informatie over de 5G frequentie veiling, kan er contact worden opgenomen via het telefoonnummer 085-0443500 of per mail naar info@thingsdata.com.